Το νησί της Δήλου, σημείο αναφοράς της αρχαιότητας ως πολιτιστικό, οικονομικό και θρησκευτικό κέντρο, αποκτά νέα πνοή χάρη στην καινοτόμο εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας CirculAR.
Η εφαρμογή CirculAR δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου APSIM, υπό τον συντονισμό της ερευνητικής ομάδας I-SENSE του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνίας και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Συμμετέχουν επίσης η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών και οι εταιρείες «ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ ΑΕ» και «Comic ΙΚΕ». Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο της δράσης «Ερευνώ- Δημιουργώ- Καινοτομώ» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέσω ενός απλού smartphone ή tablet, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να δουν τρισδιάστατα τα μνημεία της Δήλου, να τα περιστρέψουν και να περιηγηθούν γύρω τους, απολαμβάνοντας μια πρωτοποριακή, βιωματική εμπειρία. Εμβληματικά μνημεία όπως ο Ναός του Απόλλωνα, η Στοά και ο Οίκος των Ναξίων, τα Προπύλαια και τα Ανδρεία των Λεόντων, αναβιώνουν ψηφιακά με την αξιοποίηση επιστημονικά τεκμηριωμένου περιεχομένου.
Όπως επισημαίνει ο δρ Άγγελος Αμδίτης, συντονιστής του έργου και διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ, «γεφυρώνουμε στην πραγματικότητα τη φαντασία του σήμερα με τη ζωή του τότε». Η εφαρμογή λειτουργεί ως ερμηνευτικό και εκπαιδευτικό εργαλείο που μετατρέπει τον επισκέπτη σε ενεργό εξερευνητή, προσφέροντας μια εμπειρία αλληλεπίδρασης και συλλογής γνώσης.
Η μεγαλύτερη αξία της εφαρμογής, σύμφωνα με τον κ. Αμδίτη, είναι ότι «λειτουργεί σαν μια γέφυρα χρόνου, μεταφέρει το παρελθόν στο παρόν και το παρόν στο μέλλον». Έτσι, συμβάλλει στη διατήρηση τόσο της υλικής όσο και της άυλης διάστασης της Ιστορίας, ενισχύοντας τη σχέση του ανθρώπου με τον χώρο.
Η CirculAR αξιοποιεί τεχνικές gamification και τρισδιάστατης μοντελοποίησης, μετατρέποντας κάθε περιήγηση σε παιχνίδι ανακάλυψης. Χρησιμοποιώντας την κάμερα, αισθητήρες και αλγορίθμους χωρικής χαρτογράφησης, τοποθετεί ψηφιακά τα μνημεία στη θέση τους, δημιουργώντας μια εμπειρία που συνδέει συναισθηματικά τον χρήστη με το ιστορικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με τη δρ Τίνα Κατίκα, επικεφαλής του τμήματος XR στο I-SENSE, «ο χρήστης συμμετέχει, μαθαίνει και συνδέεται συναισθηματικά με το μνημείο μετατρέποντας την ιστορική μνήμη σε προσωπική εμπειρία».
Επέκταση της Τεχνολογίας και Συνεργασίες
Η εφαρμογή δεν περιορίζεται μόνο στη Δήλο· μέσω της ίδιας τεχνολογίας, οι χρήστες μπορούν να περιηγηθούν σε μνημεία όπως η Επισκοπική Βασιλική του Δίου Πιερίας και η Σκευοθήκη του Φίλωνος. Η εικονική ανακατασκευή βασίζεται σε επιγραφές που εκτίθενται στο Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών, με στόχο τη μελλοντική ένταξη περισσότερων μνημείων στην πλατφόρμα.
Η ανάπτυξη της CirculAR αποτελεί καρπό διεπιστημονικής συνεργασίας μεταξύ αρχαιολόγων, ιστορικών, μηχανικών πληροφορικής, σχεδιαστών διεπαφών, εκπαιδευτικών και ειδικών πολιτιστικής πολιτικής. Όπως τονίζει ο κ. Αμδίτης, «γεννήθηκε ένας κοινός τρόπος να αφηγηθούμε το παρελθόν με τα μέσα του μέλλοντος», υπογραμμίζοντας τη σημασία της διεπιστημονικότητας για την αυθεντική και προσβάσιμη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η εφαρμογή CirculAR διατίθεται δωρεάν για συσκευές Android μέσω του Google Play Store και για iOS μέσω του App Store.