Σοβαρές προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο κατάρρευσης των ανθρωπιστικών υπηρεσιών στα παλαιστινιακά εδάφη, και ιδιαίτερα στη Λωρίδα της Γάζας, απηύθυναν ο ΟΗΕ και περισσότερες από 200 ανθρωπιστικές οργανώσεις. Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση, το νέο σύστημα καταχώρησης των διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων που έχει θεσπίσει το Ισραήλ δημιουργεί σημαντικά εμπόδια στη λειτουργία τους.
Οι οργανώσεις αρωγής αναφέρουν πως η διαδικασία καταχώρησης χαρακτηρίζεται ως "ασαφής, πολιτικοποιημένη και αδύνατο να εφαρμοστεί χωρίς να παραβιαστούν οι ανθρωπιστικές αρχές". Εάν δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία έως τις 31 Δεκεμβρίου, δεκάδες διεθνείς ΜΚΟ κινδυνεύουν να αναγκαστούν να διακόψουν τις υπηρεσίες τους μέσα σε 60 ημέρες.
Η διαγραφή των οργανώσεων αυτών από τα μητρώα θα έχει καταστροφικές συνέπειες στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως υγειονομική περίθαλψη, ύδρευση, αποχέτευση και υποστήριξη σε παιδιά με οξύ υποσιτισμό. Ήδη, σημαντικής αξίας βοήθεια, όπως τρόφιμα και ιατρικά εφόδια, παραμένει μπλοκαρισμένη εκτός της Γάζας.
Παρά το γεγονός ότι κάποιες διεθνείς οργανώσεις έχουν καταχωρηθεί βάσει του νέου συστήματος, η συνεχιζόμενη διαδικασία επανεγγραφής και άλλα εμπόδια έχουν ήδη επηρεάσει αρνητικά τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας. Η αποστολή του Ισραήλ στον ΟΗΕ δεν έχει σχολιάσει έως τώρα το ζήτημα.
Η συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς προέβλεπε την αύξηση της βοήθειας προς τη Γάζα, όμως, σύμφωνα με τον ΟΗΕ και τις ΜΚΟ, μόνο 100 με 300 φορτηγά ημερησίως μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια, έναντι των 600 που είχαν συμφωνηθεί. Τα υπόλοιπα μεταφέρουν εμπορεύματα στα οποία δεν έχουν πρόσβαση οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής.
Οι οργανώσεις κατηγορούν το Ισραήλ για εμπόδια στην είσοδο απαραίτητων ειδών, κατηγορία που οι ισραηλινές αρχές απορρίπτουν, επισημαίνοντας ότι τηρούν τις υποχρεώσεις τους. Ο ΟΗΕ τονίζει πως δεν μπορεί να καλύψει την απώλεια των δραστηριοτήτων των ΜΚΟ, αν αυτές διαγραφούν, και ότι η "ανθρωπιστική πρόσβαση δεν είναι προαιρετική, υπό όρους ή πολιτική".
Σημαντικές επιπτώσεις και αντιδράσεις
Το ισραηλινό υπουργείο Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού ανέφερε ότι από τις περίπου 100 αιτήσεις καταχώρησης, μόνο 14 έχουν απορριφθεί. Οι υπόλοιπες βρίσκονται σε διαδικασία εξέτασης ή έχουν εγκριθεί. Το Ισραήλ δηλώνει πως ενθαρρύνει την ανθρωπιστική δράση, αλλά δεν θα επιτρέψει τη λειτουργία οργανώσεων που θεωρεί "εχθρικές" ή συνδεδεμένες με "τρομοκρατία".
Η αποχώρηση διεθνών ΜΚΟ θα είχε άμεσο και σοβαρό αντίκτυπο. Για παράδειγμα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα διαχειρίζονται περίπου το ένα τρίτο των νοσοκομειακών κλινών στη Γάζα. Οργανώσεις όπως η Save the Children και η AFSC δεν έχουν λάβει έγκριση και καλούνται να αποσύρουν το προσωπικό τους εντός 60 ημερών, γεγονός που θα διακόψει κάθε παροχή βοήθειας.
Το Ισραήλ απορρίπτει οργανώσεις που θεωρεί ότι εμπλέκονται σε "απονομιμοποίηση" του κράτους, ένας ορισμός που χαρακτηρίζεται ασαφής από νομικούς και ανθρωπιστικούς φορείς. Πολλές ΜΚΟ δηλώνουν πως συμμορφώθηκαν με τις απαιτήσεις, αλλά αρνήθηκαν να παράσχουν ευαίσθητες πληροφορίες για το προσωπικό τους.
Υπάρχει ανησυχία ότι, αν αποκλειστούν οι υπάρχουσες ΜΚΟ, θα επιλεγούν νέες χωρίς εμπειρία ή παρουσία στην περιοχή, κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν πως ενδέχεται να υπάρξει κενό στη διαχείριση της κρίσης εάν δεν βρεθεί έγκαιρα λύση.