Δεύτερο πλωτό σταθμό αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG (FSRU) στην περιοχή της Θράκης έχει «στα σκαριά» ο Όμιλος Κοπελούζου, την ώρα που οι ΗΠΑ πατούν γκάζι για την υποκατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με αμερικανικό LNG.
Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκεται η Gastrade, η οποία ωριμάζει το έργο με στόχο τη λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης (FID) εντός του 2026, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες εμπορικές συμφωνίες.
Mάλιστα, οι πελάτες θα είναι σε μεγάλο βαθμό οι ίδιοι με αυτούς του πρώτου FSRU, δηλαδή εκείνοι του Κάθετου Διαδρόμου, αλλά και η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Ουκρανία.
Χώρος για ένα ακόμη FSRU
Tο 2030 οι ανάγκες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αναμένεται να φτάσουν τα 30-35 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, εκ των οποίων σήμερα τα 16-17 δισ. καλύπτονται από ρωσικό αέριο. Η αντικατάσταση αυτών των ποσοτήτων, σε συνδυασμό με τις νέες ανάγκες και την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης από την Ουκρανία μετά το τέλος του πολέμου, δημιουργεί, σύμφωνα με στελέχη του ομίλου, χώρο για ένα ακόμη FSRU στην περιοχή.
Όπως ανέφερε χθες ο Δημήτριος Κοπελούζος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Κοπελούζου, σε συνάντηση με δημοσιογράφους, το CAPEX του δεύτερου FSRU εκτιμάται ότι θα φτάσει τουλάχιστον τα 650 εκατ. ευρώ, με δυναμικότητα ελαφρώς μεγαλύτερη από το πρώτο, στα 6 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως.
Υψηλό το τίμημα, χαμηλή η απόδοση
Εκείνο που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι σε αντίθεση με το υφιστάμενο FSRU της Αλεξανδρούπολης, το οποίο κόστισε 489 εκατ. ευρώ και επιδοτήθηκε με 226 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, το νέο έργο δεν προβλέπεται να λάβει ευρωπαϊκή επιδότηση.
Σύμφωνα με τον κ. Κοπελούζο, το έργο θα πρέπει να κινηθεί σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον, καθώς η Ελλάδα δεν αποτελεί μονοπώλιο στη διάθεση LNG στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό συνεπάγεται υψηλότερο τίμημα και μεγαλύτερη ταρίφα, η οποία θα πρέπει να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Λιθουανία, η Πολωνία και η Κροατία, που διαθέτουν FSRU σε λειτουργία, έχουν λάβει επιδοτήσεις και βρίσκονται πιο κοντά στην Ουκρανία.
«Η ταρίφα δεν μπορεί να είναι αυτή που θα θέλαμε εμείς, αλλά αυτή που θα προκύψει από τον ανταγωνισμό. Μιλάμε για ένα ακριβό έργο που θα πρέπει να έχει ανταγωνιστική ταρίφα και, άρα, χαμηλή απόδοση. Αυτή είναι η πραγματικότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, έθεσε στην εξίσωση και το γεγονός ότι ο Κάθετος Διάδρομος παραμένει ακριβός, κάτι που, όπως σημείωσε, θα πρέπει να βελτιωθεί αν οι χώρες της περιοχής θέλουν να διαδραματίσουν στρατηγικό ρόλο.
Παρά τις δυσκολίες, ο Όμιλος δηλώνει αποφασισμένος να προχωρήσει, ακολουθώντας την ίδια συνταγή που εφαρμόστηκε και στο πρώτο FSRU. «Μπορεί να είναι ένα έργο περιορισμένου οικονομικού οφέλους, ωστόσο έχουμε την εμπειρία να συγκρατήσουμε τις δαπάνες, ώστε να λειτουργήσει με ανταγωνιστική τιμή», σημείωσε.
«Είμαστε θετικοί για την επένδυση. Θα είναι όμως ένα διαφορετικό έργο από το προηγούμενο. Θέλουμε ανταγωνιστική ταρίφα που να γίνεται αποδεκτή από τον πελάτη και πολύ ισχυρότερες εγγυήσεις σε μακροχρόνια συμβόλαια 10 ή 20 ετών. Χωρίς αυτά, κανένα FSRU δεν μπορεί να σταθεί», τόνισε, προσθέτοντας ότι «όποιος στο τέλος καταλήξει να κάνει αυτό το FSRU, κατά τη γνώμη μου, θα είναι ευεργέτης για τη χώρα».
Όσον αφορά το ύψος της ταρίφας, αυτή θα εξαρτηθεί από τις συμβάσεις που θα συναφθούν και τη διάρκειά τους.
«Δεν υπάρχει πρόβλημα χρηματοδότησης»
«Δεν έχουμε πρόβλημα χρηματοδότησης. Οι ελληνικές τράπεζες μας χρηματοδοτούν και η DFC θέλει να χρηματοδοτήσει. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει επιδότηση. Αν υπήρχε, στα 650 εκατ. ευρώ θα μπορούσαμε να λάβουμε έως και 300 εκατ. ευρώ», ανέφερε ο επικεφαλής του Ομίλου.
Σε ό,τι αφορά ενδεχόμενες συζητήσεις με την αμερικανική κρατική τράπεζα DFC (Development Finance Corporation) για μετοχική συμμετοχή στη Gastrade, ο κ. Κοπελούζος σημείωσε ότι «όλα εξετάζονται και δεν είμαστε αρνητικοί σε τίποτα, ειδικά αν η DFC έρθει με μια πρόταση που θα προσθέτει αξία στον δεύτερο FSRU».
Το υφιστάμενο FSRU και τα επόμενα βήματα
Όπως ανέφεραν στελέχη του ομίλου Κοπελούζου, το βασικό πλεονέκτημα της Αλεξανδρούπολης είναι η γεωγραφική της θέση και η πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές.
Το υφιστάμενο FSRU έχει απευθείας σύνδεση με τον IGB και πολύ καλή πρόσβαση στο Σιδηρόκαστρο, ενώ ο νέος αγωγός Κομοτηνή-Καρπερή, που δημοπρατείται από τον ΔΕΣΦΑ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2028, θα ενισχύσει περαιτέρω τη δυνατότητα τροφοδοσίας.
Σήμερα, το σύστημα μπορεί να εξάγει περίπου 5 δισ. κυβικά μέτρα μέσω IGB, 3,5 δισ. από το Σιδηρόκαστρο και 1,5 δισ. προς τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς και προς τη Σερβία μέσω του αγωγού που αναμένεται να υλοποιηθεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο FSRU της Αλεξανδρούπολης εμφανίζει περιορισμένες διαθέσιμες δυνατότητες τα επόμενα τρία χρόνια, καθώς είναι ήδη δεσμευμένο σε ποσοστό άνω του 60%-65% έως το 2030. Μετά το 2030, η διαθεσιμότητα αυξάνεται σημαντικά.
Το υφιστάμενο FSRU μπορεί να αποδώσει έως 8,3 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως αν λειτουργήσουν και οι έξι αντλίες. Συνήθως λειτουργούν τέσσερις, με δύο σε εφεδρεία. Αν ενεργοποιηθεί μία από τις εφεδρικές, η δυναμικότητα αυξάνεται κατά περίπου 40 GWh, φτάνοντας τα 6,5–6,6 δισ. κυβικά μέτρα. Για περαιτέρω αύξηση απαιτείται αναβάθμιση των αεριοποιητών.
Από το φθινόπωρο του 2026, η αξιοποίηση αναμένεται να ξεπεράσει το 70%, με 40 ή και περισσότερα φορτία ετησίως, ενώ φέτος, ο αριθμός των φορτίων είναι χαμηλότερος, περίπου 1-2 τον μήνα.
Όπως σημειώθηκε από τη διοίκηση του Ομίλου, στο διάστημα Απριλίου - Ιουνίου προβλέπεται προσωρινή παύση λειτουργίας για εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης των συστημάτων, χωρίς αλλαγή στη δυναμικότητα.
Ωστόσο, εξετάζεται και η αύξηση της δυναμικότητας μέσω αναβάθμισης του υφιστάμενου FSRU. Μάλιστα, η αναβάθμιση αυτή ενδέχεται να απαιτήσει προσωρινή διακοπή της λειτουργίας και δρομολογείται ανεξάρτητα από την υλοποίηση δεύτερου FSRU.
GREGY: «Πράσινη», φθηνή ενέργεια με οφέλη για βιομηχανία και καταναλωτές
Στην φάση στην οποία βρίσκεται η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Αιγύπτου (GREGY), αναφέρθηκε στην ίδια συνάντηση ο Ιωάννης Καρύδας, Διευθύνων Σύμβουλος στην Επιχειρησιακή Μονάδα ΑΠΕ & Αποθήκευσης Ενέργειας του ομίλου Κοπελούζου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το έργο, που αναμένεται να εξασφαλίσει 100% πράσινη, φθηνή ενέργεια συνεχούς ροής σε Ελλάδα και Ευρώπη, βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ωρίμανσης, με τη μελέτη βέλτιστης όδευσης να ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο και τη μελέτη κόστους-οφέλους έναν μήνα αργότερα.
Με την ολοκλήρωση της μελέτης βέλτιστης όδευσης θα προκηρυχθεί η διαγωνιστική διαδικασία για τη γεωτεχνική έρευνα, δηλαδή το «σκανάρισμα» της υποθαλάσσιας διαδρομής από τις ακτές της Αιγύπτου στις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας, ενώ αμέσως μετά θα ακολουθήσει η περιβαλλοντική μελέτη.
Όπως ανέφερε, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για χρηματοδότηση από ελληνικές και από ευρωπαϊκές τράπεζες τόσο για το GREGY όσο και για το συμπληρωματικό έργο ΑΠΕ στην Αίγυπτο, ενώ έχουν ήδη υπογραφεί 48 μνημόνια συνεργασίας με μεγάλες ελληνικές και βαλκανικές βιομηχανίες.
Σύμφωνα με τον Δημήτριο Κοπελούζο, η διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου φιλοδοξεί να αποτελέσει απάντηση στο χρόνιο πρόβλημα της ακρίβειας στην ενέργεια.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η Ελλάδα θα εισάγει έως και 22 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από την Αίγυπτο, ποσότητα που υπερκαλύπτει τις σημερινές ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας και βιοτεχνίας, οι οποίες ανέρχονται σε περίπου 11 TWh.
Το πλεόνασμα ενέργειας αναμένεται να στηρίξει την ανάπτυξη νέων βιομηχανικών μονάδων, data centers, αλλά και να ενισχύσει τον οικιακό και αγροτικό καταναλωτή.
Μάλιστα, έως το 2030 η εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της χονδρικής τιμής κατά 25%, ενώ μέσω διμερών συμβολαίων (PPAs) το συνολικό όφελος ενδέχεται να φτάσει ακόμη και το 45% .
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
