Το Ελληνικό Κτηματολόγιο, με αφορμή πρόσφατη υπόθεση χρησικτησίας, προχώρησε σε ανακοίνωση διευκρινίζοντας τον τρόπο εφαρμογής των σχετικών διατάξεων και την υλοποίηση των δικαστικών αποφάσεων στην πράξη.
Υπογραμμίζεται ότι η διαδικασία προσφυγής στον Κτηματολογικό Δικαστή ισχύει ήδη από το 1998 και αποσκοπεί στην επίλυση ερμηνευτικών ζητημάτων χωρίς να τίθεται ζήτημα άρνησης εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων από τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου.
Στην επίμαχη υπόθεση της Αγ. Βαρβάρας, η εκούσια δικαιοδοσία επιβεβαίωσε την υποχρέωση εγγραφής της απόφασης, την οποία η υπηρεσία εκτέλεσε, ενώ παράλληλα τονίζεται ότι η χρησικτησία αναγνωρίζεται ως νόμιμη αιτία κτήσης υπό τους όρους του Αστικού Κώδικα και της κτηματολογικής νομοθεσίας.
Η ανακοίνωση του Κτηματολογίου
Με αφορμή πρόσφατη υπόθεση χρησικτησίας που αναφέρεται σε δημοσιεύματα και ενόψει της ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης, προέκυψε η ανάγκη διευκρίνισης του τρόπου εφαρμογής των σχετικών διατάξεων και της υλοποίησης στην πράξη των δικαστικών αποφάσεων.
Συγκεκριμένα, ο νόμος 2664/1998 προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στον Κτηματολογικό Δικαστή για την επίλυση θεμάτων σε περιπτώσεις που ανακύπτουν ζητήματα από την απόρριψη αιτημάτων για την εγγραφή πράξεων στα κτηματολογικά βιβλία.
Πρόκειται για διαδικασία που δεν εγείρει αντιδικία με τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου και ο Δικαστής αξιολογεί την ορθότητα και τη βασιμότητα της απορριπτικής απόφασης του πρώτου.
Κάθε απόφαση που εκδίδεται κατά τη διαδικασία αυτή, είναι άμεσα εκτελεστή και εφαρμοστέα από τον οικείο Προϊστάμενο.
Η σχετική περιπτωσιολογία αξιολογείται περαιτέρω από τη νομική υπηρεσία του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, ώστε να ενταχθεί στο πλαίσιο των ενιαίων κανόνων εφαρμογής της κτηματολογικής νομοθεσίας.
Αναλυτικότερα:
Η προβλεπόμενη διαδικασία ισχύει από το 1998
Η προβλεπόμενη διαδικασία, δηλαδή η προσφυγή στην εκούσια δικαιοδοσία για την επίλυση ερμηνευτικών ζητημάτων, ισχύει από το έτος 1998 και περιλαμβάνεται στις βασικές διατάξεις του ίδιου νόμου όπως ίσχυσαν από την πρώτη εφαρμογή του. Δεν είναι κάτι καινούριο!
Η συγκεκριμένη υπόθεση
Σε δίκη χρησικτησίας για την αναγνώριση κυριότητας μεταξύ ιδιωτών, σε κτηματογραφημένο ακίνητο στον ΟΤΑ Αγ. Βαρβάρας Αττικής, επί αγωγής που ασκήθηκε ενώπιον Ειρηνοδικείου, μετά την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου, εξεδόθη δικαστική απόφαση που αναγνώρισε την κυριότητα του ενάγοντα.
Ο νόμος 2664/1998 ορίζει ρητά ότι, κατά τη λειτουργία του Κτηματολογίου, οι αγωγές με αναγνωριστικό αίτημα που επιφέρουν και διόρθωση των εγγραφών (στην προκειμένη περίπτωση, τον εκτοπισμό του αρχικού εγγεγραμμένου ιδιοκτήτη) ασκούνται ενώπιον του Πρωτοδικείου.
Η αντίδραση του Κτηματολογίου
Όταν ο δικηγόρος προσκόμισε την απόφαση προς εγγραφή στο Κτηματολόγιο, η Προϊσταμένη απέρριψε το αίτημα, επικαλούμενη την τυπική παραπομπή στις ως άνω διατάξεις του νόμου 2664/1998.
Ο δικηγόρος προσέφυγε στην εκούσια δικαιοδοσία κατά της άρνησης και εξεδόθη θετική απόφαση που διατάσσει την εγγραφή της αρχικής απόφασης. Στη συνέχεια η Προϊσταμένη εκτέλεσε την απόφαση όπως ορίζει ξεκάθαρα ο νόμος.
Συνεπώς, η υπόθεση αφορά στην επίλυση ενός ερμηνευτικού ζητήματος για την εφαρμογή μίας δικαστικής απόφασης, η οποία εκδόθηκε από Δικαστήριο διαφορετικής καθ΄ ύλην αρμοδιότητας (Ειρηνοδικείο) από αυτήν που προβλέπει ο νόμος 2664/1998 (Πρωτοδικείο).
Σε καμία περίπτωση δεν συντρέχει θέμα άρνησης για την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ή μη συμμόρφωσης σε αυτές από τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου.
Ειδικά και ως προς τη χρησικτησία, αυτή αναγνωρίζεται από το ελληνικό δίκαιο ως νόμιμη αιτία κτήσης, υπό τις προβλέψεις του Αστικού Κώδικα και, στις περιοχές που λειτουργεί Κτηματολόγιο, επιβάλλεται η επίλυση του θέματος ενώπιον των τακτικών πολιτικών Δικαστηρίων και η έκδοση σχετικής απόφασης, σε συνδυασμό με την τήρηση των προϋποθέσεων της κτηματολογικής νομοθεσίας.