Μπορεί πλέον οι ΑΠΕ να κυριαρχούν στο ενεργειακό μείγμα της χώρας-καλύπτοντας το 50,8% της συνολικής παραγωγής- ωστόσο οι συνεχείς περικοπές αναδεικνύουν την αδυναμία του συστήματος να απορροφήσει το σύνολο της παραγόμενης «καθαρής» ενέργειας. Δυστυχώς, το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας δεν είναι ακόμη έτοιμο να «σηκώσει» την ταχεία διείσδυση των ΑΠΕ με τις ελλείψεις σε υποδομές για αποθήκευση της περίσσειας ποσότητας να είναι εμφανείς.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για μπαταρίες «σκοντάφτει» σε εμπόδια και παραλείψεις, για τα οποία δε φαίνεται να γίνεται προσπάθεια επίλυσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αν δεν τρέξουν άμεσα επενδύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, το φαινόμενο των περικοπών θα ενταθεί, απειλώντας σημαντικά όχι μόνο τη μετάβαση σ’ ένα βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο αλλά και την «τσέπη» μας.
Ρεκόρ περικοπών στο εξάμηνο
Σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση του Green Tank, αθροιστικά, στο πρώτο εξάμηνο του 2025, απορρίφθηκαν 1.327 GWh από ΑΠΕ - ποσότητα υπερδιπλάσια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024 (513 GWh) και σχεδόν 1,5 φορά περισσότερη από τις περικοπές ολόκληρου του περασμένου έτους (899 GWh).
Έτσι, το 9,6% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ στο εξάμηνο ουσιαστικά πήγε χαμένο, τη στιγμή που οι ανάγκες για ενεργειακή αυτάρκεια και απολιγνιτοποίηση είναι πιο πιεστικές από ποτέ.
Πάντως, μόνο τον φετινό Ιούνιο και ενώ οι ΑΠΕ βρέθηκαν στην κορυφή της ηλεκτροπαραγωγής το 12% -που αντιστοιχεί σε 352 GWh- απορρίφθηκε. Το ποσοστό αυτό αποτελεί ρεκόρ μηνιαίων περικοπών για τη χώρα μας, αφού ενδεικτικά, τον Ιούνιο του 2024 οι περικοπές ήταν μόλις 59,5 GWh, δηλαδή έξι φορές λιγότερες, και αντιστοιχούσαν μόλις στο 2,5% της παραγωγής των ΑΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κυριακή 1η Ιουνίου ήταν η πιο χαρακτηριστική ημέρα της «σπατάλης», με περικοπές 32,7 GWh, ενώ οι περισσότερες απορρίψεις ενέργειας καταγράφηκαν στο χρονικό διάστημα μεταξύ 10:00 και 15:00, τις ώρες δηλαδή της μέγιστης ηλιοφάνειας και απόδοσης των φωτοβολταϊκών.
Η πρωτιά που… κόπηκε και το ακριβό ρεύμα
Μπορεί οι περικοπές να ήταν τεράστιες, ωστόσο οι ΑΠΕ κατέλαβαν την πρώτη θέση στην ηλεκτροπαραγωγή του Ιουνίου με 2.507 GWh, αυξημένες κατά 13% σε σχέση με τον Μάιο και κατά 10% σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2024. Το φυσικό αέριο ακολούθησε με 2.040 GWh, σημειώνοντας θεαματική μηνιαία αύξηση 39%.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ανάλυση του Green Tank, η υψηλή παραγωγή από ΑΠΕ συνέβαλε στη διατήρηση των τιμών στην αγορά ενέργειας σε χαμηλά επίπεδα, με μέση τιμή 85,4 ευρώ/MWh για τον Ιούνιο, ενώ η ζήτηση ανέκαμψε στους 5.094 GWh (+22% σε σχέση με τον Μάιο).
Ωστόσο, αυτή η θετική εικόνα επισκιάζεται από τη συνεχιζόμενη και εντεινόμενη αδυναμία αξιοποίησης του δυναμικού των ΑΠΕ, με τις ενδοημερήσιες διακυμάνσεις στις τιμές του ρεύματος να είναι σημαντικές. Έτσι, παρότι οι ΑΠΕ συμβάλλουν σημαντικά κατά τις ώρες της ημέρας τη νύχτα το ενεργειακό μείγμα βασίζεται κυρίως στο φυσικό αέριο, ανεβάζοντας αισθητά το κόστος, αφού η τιμή του είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των τεράστιων ενδοημερήσιων διακυμάνσεων αποτελεί η περασμένη Παρασκευή, όταν η μέση τιμή διαμορφώθηκε στα 142,59 ευρώ/MWh, αγγίζοντας ακόμη και τα 410,59 ευρώ/MWh στις 21:00 το βράδυ της ίδιας ημέρας εν μέσω αυξημένης ζήτησης λόγω του καύσωνα που επικρατούσε σε ολόκληρη τη χώρα.
Όσον αφορά τώρα στο πόσο ακριβά πληρώνουμε το φυσικό αέριο, αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας πλήρωσε μερικές από τις υψηλότερες τιμές για εισαγόμενο LNG ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ για το 2024, καταβάλλοντας κατά μέσο όρο 53 ευρώ ανά μεγαβατώρα για εισαγόμενο LNG από τις ΗΠΑ, ποσό σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, που ήταν 34 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Πάντως, η αποθήκευση της περίσσειας ποσότητας σε περιόδους χαμηλής ζήτησης και η αξιοποίησή της όταν η ζήτηση αυξάνεται, θα εξισορροπούσε το ενεργειακό δίκτυο και θα εξασφάλιζε μία πιο σταθερή και προβλέψιμη τιμολόγηση μέσα στη μέρα.
Αυξημένο το ενδιαφέρον μετ’ εμποδίων για την αποθήκευση
Μέσα σε αυτό το αβέβαιο περιβάλλον, το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ παρουσιάζει σημάδια έντονης κόπωσης. Μάλιστα, τα αιτήματα σύνδεσης που αφορούν έργα ΑΠΕ δεν ξεπέρασαν αθροιστικά κατά το τελευταίο δίμηνο τα 880 MW.
Την ίδια στιγμή, κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος οι επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με τα αιτήματα που λαμβάνει ο ΑΔΜΗΕ για τη χορήγηση όρων σύνδεσης να έχουν αυξηθεί θεαματικά.
Ενδεικτικά, για το πρώτο επτάμηνο του έτους κατατέθηκαν επενδυτικά σχέδια για μπαταρίες 8 GW, σημειώνοντας αύξηση στην ισχύ κατά 30% από το αντίστοιχο διάστημα του 2024, που ήταν 5,8 GW, ενώ μόνο το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου προστέθηκαν επιπλέον αιτήματα 2,56 GW.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που διαβίβασε πρόσφατα ο ΔΕΔΔΗΕ στη Βουλή, 533 αιτήσεις είναι στα σκαριά για αυτόνομους σταθμούς αποθήκευσης, συνολικής ισχύος 1,59 GW και έχουν υποβληθεί στον Διαχειριστή του Δικτύου, ενώ επιπλέον 112 αιτήματα αφορούν την προσθήκη αποθηκευτικών μονάδων σε υφιστάμενες ή σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις ΑΠΕ, με συνολική ισχύ 61,2 MW.
Ωστόσο, η πρόβλεψη της Υπουργικής Απόφασης για υποχρεωτική προέγκριση δανείου αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τα εμπορικά έργα αποθήκευσης ενέργειας μέσω standalone μπαταριών. Παρά το ενδιαφέρον των επενδυτών για τη σχετική πρόσκληση του ΥΠΕΝ για τα 4,7 GW merchant έργων standalone μπαταριών, οι τράπεζες εμφανίζονται διστακτικές λόγω του κινδύνου που ενέχουν τέτοιου είδους έργα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αποδείξει τη βιωσιμότητά τους στην πράξη. Παράλληλα, η απαίτηση για άνευ όρων προέγκριση δανείου έρχεται σε σύγκρουση με την τραπεζική πρακτική, καθώς οι τράπεζες αρνούνται να χορηγήσουν δάνεια χωρίς όρους.
Μπορεί η αγορά να ζητά εδώ και καιρό από το ΥΠΕΝ είτε καθοδήγηση μέσω ενός κοινά αποδεκτού προτύπου σύμβασης είτε την τροποποίηση του συγκεκριμένου όρου ώστε να μην απορριφθούν οι αιτήσεις, ωστόσο σύμφωνα με όσα λέει στο Business Daily ο Γενικός Γραμματέας της ΠΟΣΗΕΦ, Ιωάννης Κυανίδης, το ΥΠΕΝ καθυστερεί την έκδοση της διευκρινιστικής εγκυκλίου. «Όλο αυτό πάει πίσω όσους θέλουν να ετοιμάσουν τους φακέλους τους», λέει χαρακτηριστικά.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
