Η πρόσβαση σε ανοιχτά δεδομένα μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την ελληνική αγορά του real estate και να την ανεβάσει στην επόμενη «πίστα», καθώς ωφελεί όλα τα εμπλεκόμενα μέλη, από τον αγοραστή του ακινήτου έως τον ιδιοκτήτη, τον μεσίτη, ακόμη και το Δημόσιο.
Παράλληλα, τα αξιόπιστα δεδομένα μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης ξένων επενδύσεων, αφού ενισχύουν το κλίμα ασφάλειας που είναι απαραίτητο για την προσέλκυση κεφαλαίων.
Η επίδρασή τους στην αγορά ακινήτων ενισχύεται όταν μιλάμε για χαρτοφυλάκια εκατομμυρίων και όχι για μια απλή αγοραπωλησία μεταξύ πολιτών.
Όπως επεσήμανε η Χριστίνα Μοσχολιδάκη, Advisory & Valuations Head στην Qualco Real Estate, κατά τη συμμετοχή της σε πάνελ της Prodexpo 2025, στις μεγάλες επενδύσεις η έλλειψη δεδομένων δεν προσφέρει εμπιστοσύνη στους επενδυτές, αντιθέτως μπορεί και να τους αποτρέψει από την είσοδό τους στην αγορά, μειώνοντας έτσι την αξία του εγχώριου real estate εν γένει.
Η Ελλάδα οφείλει να κάνει βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά στάνταρ: Για παράδειγμα, στην Ολλανδία υπάρχουν πολλά ανοιχτά δεδομένα για τα ακίνητα, που επιτρέπουν σε έναν δυνητικό αγοραστή να έχει πρόσβαση σε διασταυρωμένες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά της κατοικίας που τον ενδιαφέρει.
Στην Ελλάδα αυτό δεν ισχύει, γεγονός που δυσκολεύει τους ξένους επενδυτές να «εγκλιματιστούν» και να νιώσουν ασφάλεια για μια μελλοντική επένδυση.
Αυτά επεσήμανε ο Δίων Γαβριηλίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Elxis, προσθέτοντας πως τα real time δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν τους αγοραστές να «χτυπήσουν» καλύτερες τιμές, επαναφέροντας την εμπιστοσύνη στην αγορά, αφού θα δίνουν πρόσβαση στην τιμή που πράγματι πωλείται ένα ακίνητο, εν αντιθέσει με την αρχική ζητούμενη τιμή που σχεδόν πάντα είναι υψηλότερη.
Ωστόσο, δεν φτάνει απλώς η συλλογή δεδομένων για να αναβαθμιστεί πράγματι η ελληνική αγορά ακινήτων. Χρειάζεται να δημιουργηθεί μια ενιαία πλατφόρμα, η οποία θα παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για κάθε εμπλεκόμενο επαγγελματία. Αυτήν τη στιγμή, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς τη συλλογή και ψηφιοποίηση των δεδομένων, με όχημα τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, όμως παραμένουν κατακερματισμένα ανάμεσα σε διάφορους φορείς, όπως το Κτηματολόγιο, η Πολεοδομία κτλ.
Πώς το Δημόσιο αξιοποιεί τα δεδομένα προς όφελος των πολιτών
Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και το Υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να ενδυναμώσει την πιστοληπτική δυνατότητα των πολιτών, μέσω ξεκάθαρων δεδομένων που θα αποδεικνύουν αν ένας πολίτης έχει τρέχουσες ή παλαιότερες οφειλές.
Σύμφωνα με τη Θεώνη Αλαμπάση, Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, τα έργα που «τρέχουν» αυτήν τη στιγμή είναι τρία:
- Μητρώο Πιστοληπτικής Αξιολόγησης: Θα συγκεντρώνει στοιχεία οφειλών προς το δημόσιο, προκειμένου να δημιουργεί ένα credit score για κάθε πολίτη, επιβραβεύοντας τους καλοπληρωτές με επιπλέον πόντους. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να κοινοποιηθούν σε τρίτους μόνο αν το υποκείμενο δώσει ρητή συγκατάθεση, την οποία μπορεί να ανακαλέσει οποιαδήποτε στιγμή.
- Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων: Θα τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος και θα συλλέγει λεπτομερή στοιχεία για τραπεζικές οφειλές και οφειλές σε servicers.
- Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους: Θα συλλέγει σε ανωνυμοποιημένη βάση στοιχεία από τράπεζες και δημόσιο για το ιδιωτικό χρέος. Έτσι, η πολιτεία θα μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα για να προλαβαίνει πιθανά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ανά διαστήματα κλάδοι της οικονομίας και να τα αντιμετωπίζει εγκαίρως.
Δεδομένα και καθοδήγηση προς τη λήψη στεγαστικού δανείου
Σε μια παρόμοια λογική λειτουργούν και οι εταιρείες διαμεσολάβησης στεγαστικών δανείων, οι οποίες συλλέγουν δεδομένα από τα δανειακά προϊόντα που προσφέρουν οι τράπεζες και καθοδηγούν τον πελάτη σε όλη τη διαδικασία.
Ο Ανδρέας Πρωτόπαπας, Γενικός Διευθυντής της FinTHESIS, επεσήμανε πως η εταιρεία έχει στόχο να προσφέρει πλήρη και συγκρίσιμη πληροφόρηση για όλα τα διαθέσιμα στεγαστικά δάνεια της αγοράς.
Μέσω της πλατφόρμας e-stegastiko.gr που αναπτύσσει, ο δυνητικός δανειολήπτης μπορεί μέσα σε λίγα λεπτά να συγκρίνει τα χαρακτηριστικά των στεγαστικών δανείων, καθώς και να λάβει καθοδήγηση από πιστοποιημένο σύμβουλο σε κάθε βήμα της διαδικασίας, εντελώς δωρεάν.
Μέσα από τον διαμοιρασμό και την ανάλυση δεδομένων, εταιρείες σαν τη FinTHESIS μπορούν να βοηθούν τους πολίτες να βρουν το κατάλληλο για αυτούς στεγαστικό δάνειο, αλλά και όλους τους επαγγελματίες του χώρου, καθώς βοηθούν στο να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αγοραπωλησίας.