Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με την πρόκληση διατήρησης της κερδοφορίας τους τα επόμενα χρόνια, καθώς αναμένεται μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και τα έσοδά τους εξαρτώνται κυρίως από τα επιτοκιακά δάνεια. Αναλυτές επισημαίνουν πως η ενίσχυση του δανειακού χαρτοφυλακίου αποτελεί βασικό παράγοντα για τη βιώσιμη και ισχυρή κερδοφορία στον τραπεζικό τομέα.
Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αύξησαν τα ενήμερα δάνειά τους και τη βάση εσόδων κατά περίπου 10,5 δισ. ευρώ. Η καθαρή πιστωτική επέκταση ανήλθε σε 3,3 δισ. ευρώ για την Eurobank, 1,8 δισ. ευρώ για την Εθνική, 3,2 δισ. ευρώ για την Πειραιώς και 2,2 δισ. ευρώ για την Alpha Bank, σημειώνοντας άνοδο 14%.
Η πιστωτική επέκταση συνεχίστηκε και στο τρίτο τρίμηνο του έτους, με τις καθαρές χορηγήσεις να αγγίζουν τα 3 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το σύνολο του εννεαμήνου στα 10,5 δισ. ευρώ έναντι ετήσιου στόχου 12 δισ. ευρώ.
Όπως ανέφεραν Έλληνες τραπεζίτες στα τέλη του 2024 σε συναντήσεις με διεθνείς επενδυτικούς οίκους, ο αρχικός στόχος για νέα δάνεια το 2025 ήταν τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ. Ωστόσο, με βάση τις επιδόσεις του εννεαμήνου, οι διοικήσεις των τραπεζών αναβάθμισαν τους στόχους, εκτιμώντας ότι θα ξεπεράσουν τα 13,8 δισ. ευρώ του 2024.
Το 2024, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κατέγραψαν αύξηση ενήμερων δανείων κατά περίπου 13,8 δισ. ευρώ – την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 15 ετών, έναντι 5,8 δισ. ευρώ το 2023. Η καθαρή πιστωτική επέκταση ανήλθε για την Eurobank στα 3,9 δισ. ευρώ (από 1,8 δισ. το 2023), για την Εθνική στα 3,1 δισ. ευρώ (από 1,3 δισ.), για την Πειραιώς στα 3,6 δισ. ευρώ (από 1,5 δισ.) και για την Alpha Bank στα 3,2 δισ. ευρώ (από 1,2 δισ.).
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η πιστωτική επέκταση ενισχύθηκε κατά 9% το 2024 συνολικά στον ιδιωτικό τομέα, ενώ στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις η αύξηση έφτασε το 13,8%. Για ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις η αύξηση ήταν 0,7%, ενώ στα καταναλωτικά δάνεια σημειώθηκε άνοδος 6,3%. Αντίθετα, στα στεγαστικά δάνεια καταγράφηκε μείωση 2,6%.
Κερδοφορία και έσοδα από τόκους
Οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες ανακοίνωσαν συνολικά καθαρά κέρδη 3,509 δισ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2025, μειωμένα κατά 6,3% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους.
Στο τρίτο τρίμηνο, η καθαρή κερδοφορία διαμορφώθηκε σε 1,06 δισ. ευρώ, επίπεδο χαμηλότερο σε σχέση με τα δύο προηγούμενα τρίμηνα, αλλά ενθαρρυντικό για τη σταθεροποίηση των κερδών πάνω από το ένα δισ. ευρώ ανά τρίμηνο.
Όλα δείχνουν ότι και το 2025 οι συστημικές τράπεζες θα ξεπεράσουν τα 4 δισ. ευρώ σε καθαρά κέρδη, γεγονός που επιτρέπει τη διανομή μερισμάτων και τη δημιουργία κεφαλαίων για νέα δάνεια.
Τα έσοδα από τόκους στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025 ανήλθαν στα 6,131 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 4,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Η Eurobank σημείωσε αύξηση εσόδων από τόκους κατά 4,0% (1,902 δισ. ευρώ), ενώ η Alpha Bank, η Εθνική και η Πειραιώς κατέγραψαν μειώσεις 3,6%, 9,8% και 9,5% αντίστοιχα.
Στο τρίτο τρίμηνο του 2025, τα συνολικά έσοδα από τόκους παρέμειναν πάνω από τα 2 δισ. ευρώ, με το καθαρό περιθώριο να διατηρείται σε ικανοποιητικά επίπεδα (2,42%).
Προοπτικές και τάσεις
Αναλυτές εκτιμούν ότι η επιβράδυνση των εσόδων από τόκους ενδέχεται να αντιστραφεί το επόμενο τρίμηνο, καθώς το επιτόκιο αναφοράς της ΕΚΤ προβλέπεται να παραμείνει σταθερό. Η αύξηση του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων θα στηρίξει τα τραπεζικά έσοδα.
Οι ελληνικές τράπεζες επωφελούνται από την ανάκαμψη της οικονομίας και την άνοδο του εταιρικού δανεισμού, σύμφωνα με διεθνείς οίκους. Η S&P προβλέπει μέση αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 2,4% την περίοδο 2024-2027, ξεπερνώντας τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης.
Η απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τη ζήτηση για νέα εταιρικά δάνεια. Η S&P εκτιμά ότι τα τραπεζικά χαρτοφυλάκια δανείων θα αυξηθούν κατά 4% το 2025.
Παράλληλα, η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του ελληνικού Δημοσίου βελτιώνει και το αξιόχρεο των τραπεζών, επιτρέποντάς τους δανεισμό με ευνοϊκότερους όρους.
Ο οίκος DBRS τονίζει ότι η δομή εσόδων των ελληνικών τραπεζών βασίζεται κυρίως στα καθαρά έσοδα από τόκους (NII), γεγονός που καθιστά τη μείωση των επιτοκίων πρόκληση για τα έσοδά τους. Ωστόσο, οι ισχυρές νέες δανειακές ροές στην Ελλάδα αναμένεται να αντισταθμίσουν εν μέρει τη μείωση των NII λόγω χαμηλότερων επιτοκίων.
Δεδομένα από την Τράπεζα της Ελλάδος
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των νοικοκυριών από τα εγχώρια Νομισματικά και Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα έγινε θετικός τον Ιούνιο του 2025 για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια απομόχλευσης και διαμορφώθηκε σε 0,8% τον Αύγουστο του 2025.
Η άνοδος αυτή οφείλεται κυρίως στα καταναλωτικά και λοιπά δάνεια (6,1% τον Αύγουστο), ενώ η χρηματοδότηση σε στεγαστικά δάνεια και προς ελεύθερους επαγγελματίες παρέμεινε αρνητική.
Επιπλέον, η ετήσια αύξηση της χρηματοδότησης προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο 17,4% τον Μάιο του 2025, το υψηλότερο επίπεδο από το 2009.
Τον Ιούνιο του 2025, η πιστωτική επέκταση στα δάνεια προς φυσικά πρόσωπα έγινε θετική για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια και διατηρήθηκε πάνω από το μηδέν έως τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
