Στα 363,8 εκατ. ευρώ ανεβαίνει το…κοστούμι των καθυστερήσεων για την κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου.
Αρχαιολογικά ευρήματα, περιβαλλοντικά ζητήματα, μια νέα σήραγγα «απρόβλεπτη» στον αρχικό σχεδιασμό, η ανάγκη να μεγαλώσει το τέρμιναλ κατά 32% για να εξυπηρετεί σε ορίζοντα 30ετίας τις αυξανόμενες τουριστικές ροές με νέα αδειοδότηση, έφεραν αναταράξεις στην εξέλιξη των εργασιών, με αποτέλεσμα τη διετή παράταση της περιόδου κατασκευής ως την 6/2/2027.
Σήμερα, το έργο προχωράει μεν με ταχείς ρυθμούς, προκειμένου να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2026, όμως οι καθυστερήσεις και οι ανατροπές δεν είναι ποτέ ανέξοδες για το δημόσιο.
Εχθές, εγκρίθηκε από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών η πρόθεση χρηματοδότησης, συνολικού ύψους 525 εκατ. ευρώ, για αποζημιώσεις που προκύπτουν από συμβάσεις παραχώρησης.
Εξ αυτών, τα 161 εκατ. αφορούν ήδη εγκεκριμένες αποφάσεις αποζημίωσης για την επιτάχυνση κατασκευής του Ε65, ώστε να μην χαθούν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης.
Τα υπόλοιπα 363,8 εκατ. αφορούν στο νέο διεθνές αεροδρόμιο του Ηρακλείου, προσεγγίζοντας το 60% της αρχικής αξίας του έργου, που στον επικαιροποιημένο σχεδιασμό ανέρχεται σε 625 εκατ. ευρώ.
Καθυστερήσεις και επεκτάσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αποζημίωση των 363,8 εκατ. ευρώ χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες.
Αρχικά καλύπτει την απώλεια εσόδων της εταιρείας παραχώρησης και την αποζημίωση του κατασκευαστή, μετά τη συμφωνία συμπληρωματικών εργασιών του 2022, που συνοδεύτηκε από διετή παράταση του χρόνου κατασκευής, χωρίς όμως να υπάρχει ισόχρονη παράταση της περιόδου εκμετάλλευσης του αερολιμένα.
Βάσει της σύμβασης παραχώρησης, αυτή είναι 30ετούς διάρκειας.
Η χρονική παράταση δόθηκε προκειμένου να μεγαλώσει ο αρχικός σχεδιασμός του αερολιμένα, για να ανταποκριθεί σε υψηλότερη επιβατική κίνηση, με τίμημα 104,94 εκατ. ευρώ.
Μεταξύ άλλων, το τέρμιναλ θα είναι κατά περίπου 20.000 τ.μ. μεγαλύτερο του αρχικού σχεδιασμού, φτάνοντας στα 93.000 τ.μ. και οι εμπορικοί χώροι θα ανέλθουν στα 443.000 τ.μ., με μελλοντική πρόβλεψη για ακόμα 282.000 τ.μ.
Είναι ενδεικτικό ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει για το υφιστάμενο αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης», το οποίο έχει ξεπεράσει τα όριά του, στους 10,5 εκατ. επιβάτες.
Ιστορική επίδοση, βελτιωμένη κατά 12% συγκριτικά με το 2024, οπότε είχε 9,36 εκατ.
Ως εκ τούτου, ακόμα και η σημερινή πρόβλεψη για 11,5 εκατ. επιβάτες την πρώτη χρονιά λειτουργίας του νέου αερολιμένα, θεωρείται συντηρητική.
Οι δύο άλλοι άξονες της αποζημίωσης καλύπτουν την προβλεπόμενη δαπάνη για κατασκευή σήραγγας 3 χλμ. στον συνδετήριο άξονα του αεροδρομίου με τον ΒΟΑΚ, η κατασκευή του οποίου περιλαμβάνεται στο αντικείμενο της παραχώρησης.
Αν και η σήραγγα δεν είχε προβλεφθεί εξαρχής, τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή κι εν συνεχεία οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις για την αλλαγή στη χάραξη του έργου, οδήγησαν σε ανατροπή του αρχικού σχεδιασμού.
Μετά από εντολή που δόθηκε μόλις τον Αύγουστο, η κατασκευή της σήραγγας έχει προχωρήσει κατά 500 μέτρα, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το φθινόπωρο του 2028.
Τελευταίος άξονα αποτελούν οι αποζημιώσεις για την περίοδο της πανδημίας. Ειδικότερα, για τη μείωση εσόδων λόγω περιορισμού της επιβατικής κίνησης από το προβλεπόμενο από την σύμβαση παραχώρησης τέλος αναχωρούντων επιβατών στο λειτουργούν αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης».
Η συμφωνία αποζημίωσης
Εντωμεταξύ, η συμφωνία του δημοσίου με την εταιρεία Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης (ΔΑΗΚ), για την αποζημίωση των πρόσθετων δαπανών εξαιτίας της τροποποίησης του φυσικού αντικειμένου, αλλά και της απώλειας εσόδων λόγω της παράτασης του χρονοδιαγράμματος, υπεγράφη στο φίνις του 2024.
Σημειώνεται ότι μέτοχοι του ΔΑΗΚ είναι το ελληνικό δημόσιο (45,9%), ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (32,46%) και ο ινδικός όμιλος GMR (21,64%).
Το ύψος της αποζημίωσης έχει «κλειδώσει» για τον κατασκευαστή και την εταιρεία παραχώρησης στα 185,52 εκατ. ευρώ, παρότι ο παραχωρησιούχος είχε αιτηθεί 231,75 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, δε, το αίτημά του ανήλθε σε 365,76 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2024), συμπεριλαμβανομένων 134,01 εκατ. για απώλεια εσόδων λόγω της παράτασης στην έναρξη της μεπορικής λειτουργία τους αεροδρομίου.
Σε κάθε περίπτωση, το δημόσιο από την πλευρά του αναγνωρίζει γεγονότα καθυστέρησης και ανωτέρας βίας, εγκρίνοντας αποζημίωση που μοιράζεται σε 153,62 εκατ. για τον κατασκευαστή και 31,89 εκατ. για την εταιρεία παραχώρησης.
Σε αυτή περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων δαπάνες αποδιοργάνωσης, διατάραξης της ομαλής συνέχισης του έργου, δέσμευση εκτάσεων για αρχαιολογικές έρευνες και καθυστερήσεις στις μετακινήσεις δικτύων ΟΚΩ.
Το σκέλος που δεν προσδιορίζεται στη συμφωνία είναι το ύψος της κάλυψης για τα απωλεσθέντα έσοδα.
Αυτή, όπως αναφέρεται, θα υπολογιστεί και καταβληθεί από το δημόσιο θα υπολογιστεί και καταβληθεί από το δημόσιο, βάσει της σύμβασης παραχώρησης, σύμφωνα με τις προβλέψεις του εγκεκριμένου κατά το χρόνο υπογραφής της παρούσας χρηματοοικονομικού μοντέλου, αφαιρουμένου του εκάστοτε πράγματι εισπραχθέντος αναλογούντος ποσού ΤΕΑΑ Περιόδου Μελετών – Κατασκευών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
