Οι έξυπνες πόλεις αποτελούν ένα μοντέλο αστικού σχεδιασμού που αξιοποιεί την τεχνολογία, το ανθρώπινο κεφάλαιο και τη διακυβέρνηση για την ενίσχυση της βιωσιμότητας, της αποδοτικότητας και της κοινωνικής ένταξης. Βασικός τρόπος επίτευξης των λειτουργιών μιας έξυπνης πόλης είναι η χρήση της τεχνολογίας για τη συλλογή δεδομένων από τους πολίτες, τα συστήματα κυκλοφορίας ή τα κτίρια.
Για παράδειγμα, η Χαλκίδα αποτελεί τον πρώτο δήμο στην Ελλάδα όπου το 2017 εγκαταστάθηκαν πιλοτικά συστήματα «έξυπνης» στάθμευσης, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του χρόνου εύρεσης θέσης στάθμευσης, ο οποίος υπολογίζεται σε 20 λεπτά κατά μέσο όρο στα αστικά κέντρα, και κατ’ επέκταση στη μείωση της αποσυμφόρησης της κυκλοφορίας και της εκπομπής ρύπων από τα οχήματα.
Παράλληλα, στο επίκεντρο των στόχων που έχουν οι έξυπνες πόλεις είναι να υποστηρίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο την κινητικότητα για μόνιμους κατοίκους αλλά και τουρίστες, έχοντας υψηλά επίπεδα προσβασιμότητας σε μέσα μαζικής μεταφοράς, αξιοθέατα και τοποθεσίες διαμονής.
Πώς επιλέχθηκαν οι πιο προσβάσιμες έξυπνες πόλεις στον κόσμο
Η Smart City World Expo Congress συμβουλεύτηκε το IMD Smart City Index 2025 και αφού επέλεξε τις πόλεις με την υψηλότερη βαθμολογία, τις αξιολόγησε βάσει της προσβασιμότητας των συστημάτων μετρό, των τουριστικών αξιοθέατων και των καταλυμάτων τους για να προσδιοριστεί ο συνολικός δείκτης προσβασιμότητας.
Επίσης, λήφθηκαν υπόψη οι δημόσιες επιδοτήσεις που διατίθενται για τη βελτίωση της προσβασιμότητας, μέσω της προσαρμογής του πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού των πόλεων και των κτιριακών μονάδων τους.
Παράλληλα, σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι εφαρμογές προσβασιμότητας που παρέχονται από τα δημοτικά συμβούλια των εν λόγω πόλεων, οι οποίες ενημερώνουν τους κατοίκους και τους επισκέπτες για τις προσβάσιμες υπηρεσίες και τις επιλογές μεταφοράς.
Σαγκάη
Η Σαγκάη βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης με βαθμολογία προσβασιμότητας 84,88 μονάδων, κυρίως λόγω των σύγχρονων υποδομών της και του εκτεταμένου, πλήρως προσβάσιμου συστήματος μετρό που εξυπηρετεί ανθρώπους με σωματικές αλλά και οπτικές αναπηρίες.
Τα περισσότερα τουριστικά αξιοθέατα και μουσεία της πόλης είναι προσαρμοσμένα για άτομα με μειωμένη κινητικότητα, αν και η βαθμολογία προσβασιμότητας στα καταλύματα είναι σχετικά χαμηλή, 39,44, καθώς τα προσβάσιμα καταλύματα αποτελούν λιγότερο από το 15% των διαθέσιμων επιλογών, παρά την έντονη έλξη της πόλης στους τουρίστες.
Σιγκαπούρη
Με βαθμολογία προσβασιμότητας 81 βαθμών, η Σιγκαπούρη ξεχωρίζει για το πλήρως προσβάσιμο σύστημα μετρό της, το οποίο περιλαμβάνει πρόσβαση σε αναπηρικό αμαξίδιο, καθώς και καθοδήγηση με γραφή Braille και αφής για άτομα με προβλήματα όρασης.
Η πόλη διαθέτει σύγχρονες, προσβάσιμες υποδομές, με το 95% των πεζοδρομίων, των διαβάσεων πεζών και των στάσεων λεωφορείων να έχουν προσαρμοστεί για προσβασιμότητα. Τα περισσότερα τουριστικά αξιοθέατα είναι προσβάσιμα σε άτομα με αναπηρία, ενώ η προσβασιμότητα είναι υποχρεωτική για όλες τις νέες κτιριακές κατασκευές.
Ουέλινγκτον
Το Ουέλινγκτον, η πρωτεύουσα της Νέας Ζηλανδίας, επιτυγχάνει υψηλή βαθμολογία προσβασιμότητας 79,12 βαθμών, ξεχωρίζοντας ιδιαίτερα για το ευρύ φάσμα προσβάσιμων επιλογών διαμονής. Όσον αφορά στο μετρό, το οποίο στην πραγματικότητα είναι ένα δίκτυο προαστιακών τρένων που συνδέει την πόλη με τις γύρω περιοχές, η προσβασιμότητα είναι πλήρως εξασφαλισμένη για τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα.
Μόναχο
Το Μόναχο είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που εμφανίζεται στην κατάταξη, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση με βαθμολογία προσβασιμότητας 78,92 βαθμούς. Η γερμανική πόλη ξεχωρίζει για το γεγονός ότι το 100% των δρόμων και των υπαίθριων χώρων της είναι προσβάσιμοι, μαζί με ένα σχετικά εκτεταμένο δίκτυο μετρό με 100 σταθμούς που είναι πλήρως προσβάσιμο.
Όσον αφορά τα τουριστικά αξιοθέατα, το Μόναχο συγκεντρώνει βαθμολογία προσβασιμότητας 50 βαθμών, με περίπου τα μισά από τα αξιοθέατά του, όπως το Νέο Δημαρχείο, το Residenz και το παλάτι Nymphenburg, να είναι προσβάσιμα.
Άμστερνταμ
Η πιο επισκέψιμη ολλανδική πόλη κατατάσσεται στην πέμπτη θέση με βαθμολογία προσβασιμότητας 76,51 βαθμούς, ξεχωρίζοντας ιδιαίτερα για το σύστημα μετρό της, όπου το 100% των σταθμών είναι προσβάσιμο σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα χάρη στις ράμπες και τους ανελκυστήρες.
Το Άμστερνταμ προσφέρει επίσης προσαρμοσμένα ποδήλατα, αντανακλώντας την ποδηλατοκεντρική του κουλτούρα, και οι περισσότεροι ποδηλατόδρομοι είναι προσβάσιμοι σε χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων. Μεταξύ των προσβάσιμων τουριστικών αξιοθέατων του Άμστερνταμ είναι το Rijksmuseum, το Βασιλικό Παλάτι και οι κρουαζιέρες στα κανάλια. Ωστόσο, η προσβασιμότητα των επιλογών διαμονής παραμένει πολύ χαμηλή.
Χονγκ Κονγκ
Το Χονγκ Κονγκ είναι μια εξαιρετικά κάθετη πόλη, που διαμορφώνεται από την πυκνή αστική διάταξη, αλλά έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να εξασφαλίσει την προσβασιμότητα για όλους. Το εκτεταμένο δίκτυο του μετρό του περιλαμβάνει πρόσβαση με ανελκυστήρα και κυλιόμενες σκάλες, καθώς και απτικές πλακοστρώσεις για να βοηθούν τα άτομα με προβλήματα όρασης.
Με βαθμολογία προσβασιμότητας 75,82 βαθμούς, το Χονγκ Κονγκ ξεχωρίζει για τον σημαντικό αριθμό προσβάσιμων επιλογών διαμονής, αν και ορισμένα τουριστικά αξιοθέατα εξακολουθούν να παρουσιάζουν περιορισμούς πρόσβασης για τους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων.
Πεκίνο
Το Πεκίνο είναι η τρίτη κινεζική πόλη στην κατάταξη, με βαθμολογία προσβασιμότητας 73,16 βαθμούς. Το εκτεταμένο δίκτυο μετρό της πόλης, που περιλαμβάνει 24 γραμμές και πάνω από 500 σταθμούς, αποτελεί το κύριο μέσο μεταφοράς και είναι πλήρως προσβάσιμο σε όλο το μήκος του.
Πολλά από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα του Πεκίνου, όπως η Απαγορευμένη Πόλη, το Θερινό Παλάτι, ο Ναός του Ουρανού και τμήματα του Σινικού Τείχους, είναι εξοπλισμένα με ράμπες και ανελκυστήρες για τη βελτίωση της προσβασιμότητας.
Πράγα
Η Πράγα, η πρωτεύουσα της Τσεχικής Δημοκρατίας, είναι άλλη μια ευρωπαϊκή πόλη που κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις, με βαθμολογία προσβασιμότητας 68,99 βαθμούς. Ενώ οι παλαιότεροι σταθμοί του μετρό της Πράγας έχουν περιορισμούς προσβασιμότητας, το 77% του δικτύου είναι σήμερα προσβάσιμο, με σύγχρονους σταθμούς εξοπλισμένους με πλήρη χαρακτηριστικά προσβασιμότητας.
Παρά το γεγονός ότι η Πράγα είναι μια άκρως τουριστική πόλη, το ποσοστό των προσβάσιμων καταλυμάτων είναι χαμηλό. Ωστόσο, έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τη βελτίωση της πρόσβασης σε σημαντικά αξιοθέατα, όπως το Κάστρο της Πράγας και η Γέφυρα του Καρόλου.
Στοκχόλμη
Με βαθμολογία 67,68 βαθμούς, η Στοκχόλμη ξεκίνησε το έργο «Εύκολη πρόσβαση» τη δεκαετία του 1990 για να βελτιώσει την προσβασιμότητα των δημόσιων χώρων και των δρόμων της. Μέσω του σχεδίου «Stockholm 2030 Vision», η πόλη στοχεύει να καταστήσει το κέντρο της πλήρως προσβάσιμο για τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα, όχι μόνο όσον αφορά τις υπηρεσίες και τη χρηστικότητα, αλλά και τις δραστηριότητες αναψυχής και ψυχαγωγίας. Ωστόσο, η προσβασιμότητα σε αξιοθέατα όπως το Μουσείο Vasa, το Μουσείο ABBA και το Βασιλικό Παλάτι παραμένει μέτρια.
Καμπέρα
Η αυστραλιανή πόλη ολοκληρώνει τη δεκάδα, με βαθμολογία προσβασιμότητας 67,37 βαθμούς. Είναι μια σύγχρονη πόλη με φαρδείς δρόμους σχεδιασμένους για προσβασιμότητα, που διαθέτουν ράμπες και απτική σήμανση για άτομα με αναπηρία. Τα κύρια τουριστικά αξιοθέατά της, όπως το Μνημείο του Αυστραλιανού Πολέμου, οι Εθνικοί Βοτανικοί Κήποι της Αυστραλίας, το όρος Ainslie και το Εθνικό Μουσείο της Αυστραλίας, είναι προσβάσιμα σε όλους τους επισκέπτες. Όσον αφορά τις δημόσιες συγκοινωνίες, το μετρό της Καμπέρα, το οποίο είναι ένα ελαφρύ σιδηροδρομικό σύστημα, που ξεκίνησε το 2019 με μόλις 14 σταθμούς, προσφέρει 100% προσβασιμότητα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
