Σε ένα νέο βήμα για την προώθηση της ψηφιακής ισότητας, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης υπέγραψε πρόσφατα στρατηγικό μνημόνιο συνεργασίας με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), τον μεγαλύτερο ερευνητικό οργανισμό της Ελλάδας.
Η επίσημη παρουσίαση της συμφωνίας πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, σηματοδοτώντας μια στοχευμένη προσπάθεια για την αναβάθμιση της προσβασιμότητας στις κρατικές ψηφιακές υπηρεσίες και την ουσιαστική συμμετοχή των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) στον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Το Υπουργείο στοχεύει στον πολλαπλασιασμό ενός σύγχρονου και συμπεριληπτικού κράτους, με ψηφιακές υποδομές που δεν αφήνουν κανέναν πολίτη στο περιθώριο.
Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ενδεικτικά: το 27% των ενήλικων Ευρωπαίων, περισσότερα από 100 εκατομμύρια άτομα, συμπεριλαμβανομένων 11 εκατομμυρίων παιδιών, ζουν με κάποιας μορφής αναπηρία. Επιπλέον, το 40,5% των νέων με σοβαρή αναπηρία διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Με βασικό στρατηγικό στόχο την αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, το Υπουργείο συνεργάζεται στενά με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, χρησιμοποιώντας τη γνώση και την καινοτομία που αυτή παράγει. Έμφαση δίνεται στη διαμόρφωση ενός ψηφιακού τοπίου χωρίς αποκλεισμούς, με τις υπηρεσίες και τα εργαλεία να ανταποκρίνονται στις ανάγκες όλων των πολιτών ανεξαιρέτως.
Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας διαθέτει, διαχρονικά, τεχνογνωσία στην επιστημονική έρευνα και την τεχνολογική καινοτομία, όντας από τους βασικούς πυλώνες για την προώθηση της προσβασιμότητας σε διεθνές επίπεδο.
Ειδικότερα, το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ θα αναλάβει τον ρόλο του τεχνικού συμβούλου για τη διαμόρφωση, αξιολόγηση και διαρκή βελτίωση της προσβασιμότητας στην εθνική ψηφιακή πύλη gov.gr.
Μέσω αυτής της συνεργασίας, θα ενισχύσει επίσης την εκπαίδευση στελεχών του δημόσιου τομέα σε αρχές καθολικού σχεδιασμού και στη χρήση ψηφιακών εργαλείων προσβασιμότητας, εξοπλίζοντάς τα με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την παροχή φιλικών και λειτουργικών υπηρεσιών προς όλους τους πολίτες.
Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, Δημήτρης Παπαστεργίου, σχολίασε σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας:
«Η πραγματική ευθύνη του κράτους είναι να προχωρά σε έργα και μεταρρυθμίσεις που αναβαθμίζουν την καθημερινότητα όλων των πολιτών ανεξαιρέτως. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας αποτελεί στρατηγικής σημασίας βήμα. Μαζί με έναν από τους κορυφαίους ερευνητικούς φορείς της χώρας, με αναγνωρισμένη τεχνογνωσία στην ψηφιακή προσβασιμότητα, ενώνουμε δυνάμεις ώστε να διασφαλίσουμε ότι το gov.gr και όλες οι ψηφιακές μας υπηρεσίες θα είναι πραγματικά φιλικές και προσβάσιμες για όλους τους πολίτες.
Η αξιοποίηση της τεχνολογίας αποκτά πραγματική αξία όταν έχει κοινωνικό πρόσημο, όταν εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση. Με το ΙΤΕ θέτουμε υψηλά πρότυπα προσβασιμότητας και εκπαιδεύουμε το Δημόσιο να λειτουργεί με βάση τις αρχές του καθολικού σχεδιασμού, ώστε κάθε νέα υπηρεσία να είναι από την πρώτη στιγμή για όλους. Αυτό είναι το χρέος μας απέναντι στην κοινωνία, απέναντι σε κάθε πολίτη.
Η τεχνολογία μάς δίνει σήμερα τη δυνατότητα να υπερπηδήσουμε εμπόδια που στο παρελθόν θεωρούνταν ανυπέρβλητα, να κάνουμε το Δημόσιο πιο αποτελεσματικό και πιο ανθρώπινο, να χτίσουμε υπηρεσίες που απευθύνονται πραγματικά σε όλους. Αυτός είναι ο στόχος μας: να φτιάξουμε ένα κράτος που δεν αφήνει κανέναν πίσω, αλλά προχωρούμε όλοι μαζί μπροστά».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΙΤΕ, Βασίλης Χαρμανδάρης, τόνισε:
«Είναι χαρά και τιμή μου που βρίσκομαι στην εκδήλωση αυτή, στο πλαίσιο της οποίας υπογράφουμε την ανανέωση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ώστε να συνεχιστεί από το ΙΤΕ αδαπάνως η υποστήριξη του έργου του Υπουργείου που αφορά στη διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης του πολίτη στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, σε συμμόρφωση με τις Εθνικές και Ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της χώρας μας.
Θα ήθελα να αναφέρω ότι το ΙΤΕ υποστηρίζει αδιαλείπτως, επίσης αδαπάνως, μέσω ενός αντίστοιχου Μνημονίου Συνεργασίας με την Προεδρία της Κυβέρνησης, τη λειτουργία της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, και του Συντονιστικού Μηχανισμού για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Το ΙΤΕ, το μεγαλύτερο και διεθνώς ανταγωνιστικό Ερευνητικό Κέντρο της χώρας, μέσα από τα 10 Ινστιτούτα του, ασχολείται ερευνητικά με ένα ευρύτατο φάσμα διεπιστημονικών θεμάτων, ένα από τα οποία είναι η Καθολική Ψηφιακή Προσβασιμότητα, αντικείμενο το οποίο ξεκίνησε να θεραπεύει πρωτοποριακά στην Ελλάδα - αλλά και διεθνώς - από τη δεκαετία του '80.
Οι έννοιες της Σχεδίασης για όλους και της Καθολικής Προσβασιμότητας γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν τεχνολογικά από το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ για να αποτελέσουν, δεκαετίες μετέπειτα, τον ζητούμενο στόχο παγκοσμίως, σύμφωνα με την Εθνική και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, αλλά και με τη σχετική Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΙΤΕ ολοκληρώνει τους επόμενους μήνες, με ιδία χρηματοδότηση, την ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής μεθοδολογίας, συνοδευόμενης από νέας γενιάς τεχνολογικά εργαλεία, τα οποία σχεδιάζεται να διατεθούν αδαπάνως, μέσω της Ελληνικής πολιτείας, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για να αντιμετωπιστεί το χάσμα που υφίσταται σήμερα διεθνώς, μεταξύ των απαιτήσεων της νομοθεσίας για την ψηφιακή προσβασιμότητα και της παρούσας κατάστασης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, βάσει των αποτελεσμάτων πρόσφατης μελέτης που πραγματοποιήθηκε πέρυσι σε παγκόσμια κλίμακα, το 96% των ιστότοπων και ηλεκτρονικών υπηρεσιών έχουν σημαντικά προβλήματα ψηφιακής προσβασιμότητας, παρεμποδίζοντας έτσι θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην ενημέρωση, ψυχαγωγία, υγεία, εκπαίδευση, αλλά και τις συναλλαγές με τη δημόσια διοίκηση.
Τέλος οφείλω να αναφέρω ότι στο ΙΤΕ, η διεθνώς αναγνωρισμένη δραστηριότητα στον τομέα αυτό, ξεκίνησε πρωτοποριακά στα τέλη της δεκαετίας του '80 από τον Κώστα Στεφανίδη, σήμερα Πρόεδρο της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, ο οποίος συνεχίζει έκτοτε το έργο του αυτό με αδιάλειπτη ενεργητικότητα και προσήλωση.»
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 96% των ψηφιακών υπηρεσιών παγκοσμίως παραμένουν μη προσβάσιμες σε άτομα με αναπηρία, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της τρέχουσας συνεργασίας μεταξύ Υπουργείου και ΙΤΕ για την κάλυψη του χάσματος στην ψηφιακή προσβασιμότητα, προστατεύοντας τα θεμελιώδη δικαιώματα στην ενημέρωση, την εκπαίδευση, την υγεία και τις διοικητικές συναλλαγές.