Σε τροχιά μεγαλύτερης συγκέντρωσης οδεύει η αγορά των σούπερ μάρκετ, καθώς το καθαρό περιθώριο κέρδους συνεχίζει να υποχωρεί την ώρα που ο κύκλος εργασιών του κλάδου ξεπέρασε το 2024 τα 13 δισ. ευρώ.
Αυτό ήταν το κυρίαρχο μήνυμα της συνέντευξης Τύπου της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, όπου επισημάνθηκε ότι για να θεωρείται υγιής ένας κλάδος απαιτείται καθαρό περιθώριο κέρδους της τάξης του 3% - επίπεδο στο οποίο κινούνται διεθνείς κολοσσοί όπως η Walmart (3,61%), η Tesco (3,48%) και η Mercadona (3,56%).
Αντιθέτως, η ελληνική αγορά βρίσκεται πλέον στο 1,65%, χαμηλότερα και από το 1,84% του 2023, εξέλιξη που, όπως τονίστηκε, ασκεί έντονες πιέσεις στις επιχειρήσεις και δημιουργεί συνθήκες για περισσότερες εξαγορές και περιορισμό του αριθμού των παικτών.
Σχετικά με το μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει η συγκέντρωση της αγοράς ώστε να διατηρηθεί ένας υγιής βαθμός ανταγωνισμού, ο πρόεδρος της ΕΣΕ κ. Αρ. Παντελιάδης ανέφερε ότι στην Ευρώπη συναντά κανείς συνήθως 4–8 αλυσίδες ανά χώρα, ανάλογα με το μέγεθός της, ενώ μικρότερες εταιρείες επιβιώνουν μόνο όταν διαφοροποιούνται.
«Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, το 8 είναι πολύ. Αυτήν την στιγμή έχουμε 43 αλυσίδες. Ως μεγάλες αλυσίδες, 4 με 6 είναι το πιο αποδοτικό και πιστεύω ότι εκεί βρίσκεται η βέλτιστη λειτουργία της αγοράς», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Στο ίδιο κλίμα, ο αντιπρόεδρος της ΕΣΕ κ. Γιάννης Μασούτης υπογράμμισε ότι οι πιέσεις λειτουργικού κόστους οδηγούν αναπόφευκτα σε περαιτέρω συγκέντρωση. «Αυτή η μεγάλη πίεση που δέχεται ο κλάδος έχει ως συνέπεια να δούμε περισσότερες εξαγορές και μεγαλύτερη συγκέντρωση της αγοράς. Με εξαγορές θα ξεκινήσει και το 2026», ανέφερε.
Μέσα σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον - που χαρακτηρίζεται από υψηλό πληθωρισμό τροφίμων, σημαντική μείωση της αγοραστικής δύναμης και συνεχή αύξηση του λειτουργικού κόστους - οι εκπρόσωποι των μεγαλύτερων αλυσίδων περιέγραψαν έναν κλάδο που εξακολουθεί να επενδύει, απασχολεί πάνω από 120.000 εργαζομένους και παραμένει ο πιο αποτελεσματικός κρίκος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Όπως τονίστηκε, παρά τη συγκράτηση των τιμών, τα περιθώρια έχουν συρρικνωθεί στο ελάχιστο, ενώ συζητήσεις όπως η αναγραφή της τιμής παραγωγού, ο έντονος κρατικός παρεμβατισμός και οι αυξημένες τραπεζικές και φορολογικές επιβαρύνσεις προσθέτουν νέα εμπόδια στη λειτουργία του οργανωμένου λιανεμπορίου. «Ο μόνος τρόπος να διορθωθεί η απώλεια αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών είναι οι αυξήσεις στους μισθούς», τόνισε ο κ. Παντελιάδης.
Αναφερόμενος στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, σημείωσε ότι το σοβαρότερο ζήτημα είναι η συνεχιζόμενη άνοδος του κόστους λειτουργίας - από το ρεύμα και τα ενοίκια, έως τη μισθοδοσία και τους δημοτικούς φόρους.
Αυξήσεις στα ενοίκια
Ένα από τα μεγαλύτερα λειτουργικά κόστη που αντιμετωπίζουν τα σούπερ μάρκετ είναι τα ενοίκια. Όπως δήλωσε ο κ. Παντελιάδης, όταν λήγει μια σύμβαση μίσθωσης καταστήματος, οι αλυσίδες έρχονται αντιμέτωπες με μέση αύξηση 20% στα ενοίκια. «Σε ακραίες περιπτώσεις, σε μία περίπτωση μας ζητήθηκε αύξηση 266% και σε άλλη 170%», υπογράμμισε.
Παρά τις πιέσεις, τα σούπερ μάρκετ συνεχίζουν να πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις. Την τελευταία δεκαετία ο κλάδος έχει επενδύσει 3,5 δισ. ευρώ, την ώρα που η καθαρή κερδοφορία υποχώρησε από 1,84% το 2023 σε 1,65% το 2024, ενώ ο τζίρος αυξήθηκε κατά 4,38%. Τα EBITDA μειώθηκαν αντίστοιχα από 6,54% σε 5,97%, εξέλιξη που αποδίδεται αποκλειστικά στην άνοδο του κόστους.
Τι θα γίνει με την τιμή παραγωγού
Αναφορικά με την αναγραφή της τιμής παραγωγού στα καρτελάκια των σούπερ μάρκετ, κάτι το οποίο και προβλέπει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που έχει κατατεθεί στη Βουλή και πάει για ψήφιση την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου, ο κ. Παντελιάδης τόνισε ότι «δεν ξέρουμε τι πρόκειται να γίνει».
Σημείωσε ότι ο κλάδος δεν αντιτίθεται στη διαφάνεια, αλλά υπάρχουν σημαντικά ζητήματα που πρέπει να λυθούν, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι απαιτήσεις αυτές αντίκεινται σε ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στα προϊόντα μαναβικής, πρόσθεσε, υπάρχει επιπλέον δυσκολία επειδή οι αλυσίδες προμηθεύονται από πολλούς διαφορετικούς προμηθευτές.
Θέλουμε συγκεκριμένους κανόνες
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για τη «Σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Ελέγχου της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή», ο κ. Παντελιάδης επισήμανε ότι η ΕΣΕ έχει ήδη καταθέσει υπόμνημα στο υπουργείο Ανάπτυξης, χωρίς όμως να έχει λάβει κάποια πρόσκληση σε διάλογο.
Σχολιάζοντας τα πρόστιμα της ΔΙΜΕΑ προς δύο μεγάλες αλυσίδες - Σκλαβενίτη και Lidl - ανέφερε ότι «τα ποσά αυτά είναι τόσο υπερβολικά» και τα χαρακτήρισε «πρόστιμα εντυπώσεων που τροφοδοτούν τον λαϊκισμό». Για την Ανεξάρτητη Αρχή Ελέγχου που προβλέπεται στο νομοσχέδιο υπογράμμισε ότι «αίτημά μας είναι οι κανόνες να είναι πολύ συγκεκριμένοι, ώστε να μην μπορεί ο ελεγκτής να κάνει ό,τι θέλει».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
