Μια απόφαση που μπορεί να αλλάξει εντελώς τους κανόνες παιχνιδιού στο ηλεκτρονικό εμπόριο, αποκαθιστώντας την ισορροπία στη σχέση της κυρίαρχης πλατφόρμας Skroutz με τους «μικρούς» εμπόρους καλείται να λάβει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στην προγραμματισμένη στις 23 Οκτωβρίου συνεδρίαση της Ολομέλειας.
Νομικοί που εκπροσωπούν μικρές εμπορικές εταιρείες αποκαλύπτουν στο BD πλήθος όρων συνεργασίας που επιβάλλει η Skroutz, καθώς πλατφόρμα της έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά με πολύ υψηλό μερίδιο.
Ο αρμόδιος εισηγητής της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που εξέτασε καταγγελίες δέκα επιχειρήσεων που έχουν συνεργασθεί με τη Skroutz, δικαιώνει αυτές τις επιχειρήσεις, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι από το 2020 η εταιρεία παραβιάζει την εθνική και κοινοτική νομοθεσία για τον ανταγωνισμό και καταχράται τη δεσπόζουσα θέση τηςστην αγορά παροχής υπηρεσιών επιγραμμικής πλατφόρμας αναζήτησης και σύγκρισης τιμών.
Εάν γίνει δεκτή αυτή η εισήγηση από την Ολομέλεια, οι κανόνες στο ηλεκτρονικό εμπόριο θα αλλάξουν εντυπωσιακά, καθώς θα πρέπει όχι μόνο να επιβληθεί πρόστιμο, αλλά και να υποχρεωθεί να παύσει τη διαπιστωθείσα παράβαση η Skroutz και να την παραλείπει στο μέλλον, όπως ανακοίνωσε η Ε.Α.
Σημειώνεται ότι οι παραβάσεις χρονολογούνται από το έτος 2020, έτος που αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της Skroutz, καθώς εκείνη τη χρονιά άλλαξε το ιδιοκτησιακό καθεστώς της και το fund CVC Capital Partners έγινε κυρίαρχος μέτοχος με ποσοστό 44,9%, μέσω της εταιρείας SAIGA Sarl.
Όροι που «δένουν» τους μικρούς εμπόρους
Οι όροι που εξέτασε η Επιτροπή Ανταγωνισμού και κρίθηκαν ως καταχρηστικοί από τον εισηγητή δεν έχουν γνωστοποιηθεί -αυτό θα γίνει όταν εκδοθεί η απόφασή της.
Όμως, νομικοί που μίλησαν στο BD τονίζουν ότι μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς, ανατρέχοντας στους δημοσιευμένους από τη Skroutz όρους συνεργασίας με εμπόρους, ότι αυτοί δημιουργούν μια εντελώς άνιση σχέση συνεργασίας, εις βάρος του πιο αδύναμου μέρους, δηλαδή των μικρών εμπόρων.
Όπως σημειώνουν οι νομικοί, οι μικρές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να αποδέχονται αυτούς τους άνισους όρους συνεργασίας, καθώς χωρίς την πανίσχυρη πλατφόρμα της Skroutz είναι πρακτικά αδύνατο για μια μικρή επιχείρηση ηλεκτρονικού εμπορίου να μπει στον χάρτη της ελληνικής αγοράς.
Η Skroutz έχει το απόλυτο προνόμιο να αποφασίζει ποιος μένει και ποιος αποβάλλεται από την πλατφόρμα. Σύμφωνα με τον σχετικό όρο συνεργασίας, έχει μονομερές δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης με έναν έμπορο χωρίς αιτιολογία: δύναται να καταγγείλει τη Σύμβαση Συνεργασίας αζημίως και αναιτίως, με προειδοποίηση 30 ημερών.
Αυτός ο όρος δημιουργεί μια σαφή ανισορροπία στη σχέση, καθώς ο έμπορος δεν έχει αντίστοιχο δικαίωμα άμεσης και αναιτιολόγητης καταγγελίας χωρίς συνέπειες, τονίζουν νομικοί, σημειώνοντας ότι με αυτόν τον όρο οι συνεργαζόμενοι έμποροι λειτουργούν υπό τη συνεχή απειλή της απροειδοποίητης λήξης της συνεργασίας, ακόμη και αν τηρούν όλους τους όρους, κάτι που δημιουργεί μεγάλη αβεβαιότητα για τη συνέχιση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας στην πλατφόρμα.
«Η Skroutz έχει ουσιαστικά το δικαίωμα να αποφασίζει για τη ζωή ή τον θάνατο των μικρών εμπορικών επιχειρήσεων με τα δικά της κριτήρια και με αποφάσεις που είναι πολύ δύσκολο να αμφισβητηθούν», σημειώνουν οι νομικοί.
Υπάρχουν, όμως, αρκετοί ακόμη όροι που δημιουργούν μια άνιση σχέση της κυρίαρχης πλατφόρμας με τους μικρούς εμπόρους. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν, ενδεικτικά, τους ακόλουθους:
Μονομερής επιλογή προϊόντων και κατηγοριών για το Skroutz Marketplace: Η Skroutz διατηρεί το δικαίωμα να επιλέγει, κατά την απόλυτη και ανέλεγκτη κρίση της, τις προϊοντικές κατηγορίες και τα προϊόντα για τα οποία θα παρέχει την Υπηρεσία Skroutz Marketplace. Επιπλέον, μπορεί να αποκλείσει την εμφάνιση προϊόντων που, κατά την κρίση της, είναι απαρχαιωμένα, δεν παρουσιάζουν εμπορικό ενδιαφέρον, δεν συνάδουν με το είδος των προϊόντων που προβάλλονται στην Πλατφόρμα, δεν τηρούν τις εκ του νόμου προδιαγραφές ή απαιτούν ιδιαίτερη διεργασία για την ταξινόμησή τους.
Αυτός ο όρος, λένε νομικοί, δίνει στην Skroutz τη δυνατότητα να καθορίζει ποιοι έμποροι και ποια προϊόντα θα έχουν πρόσβαση στο Marketplace της, περιορίζοντας δυνητικά τον ανταγωνισμό και ευνοώντας δικά της συμφέροντα ή συγκεκριμένους εμπόρους. Η κρίση της Skroutz για το τι συνιστά «εμπορικό ενδιαφέρον» ή «συνάδει» είναι υποκειμενική και δεν παρέχει σαφή κριτήρια στους εμπόρους, καθιστώντας δύσκολο για αυτούς να προσαρμοστούν ή να αμφισβητήσουν τις αποφάσεις.
Αυθαίρετη μεταβολή κριτηρίων κατάταξης και «Προτεινόμενη Επιλογή (Buy Box)»: Οι παράμετροι για την προβολή του εμπόρου στην «Προτεινόμενη Επιλογή (Buy Box)» (όπως τιμή, αξιολογήσεις, διαθεσιμότητα, επιχειρησιακή απόδοση, Ποσοστό Διεκπεραίωσης Παραγγελιών και πρόσθετες υπηρεσίες) ενδέχεται να μεταβληθούν. Η Skroutz καθορίζει τις παραμέτρους της κατάταξης και τη διαμόρφωσή τους κατά τη διακριτική της ευχέρεια.
Οι έμποροι δεν έχουν σαφή και σταθερά κριτήρια για το πώς μπορούν να βελτιώσουν την προβολή τους. Η δυνατότητα της Skroutz να αλλάζει μονομερώς αυτούς τους αλγόριθμους μπορεί να οδηγήσει σε αιφνίδιες αλλαγές στην ορατότητα των προϊόντων των εμπόρων, επηρεάζοντας άμεσα τις πωλήσεις τους. Η αναφορά σε «λήψη από τον Αποδέκτη τυχόν πρόσθετων υπηρεσιών» (όπως Skroutz Coins, Plus Deals, Express Παράδοση, Fulfilled by Skroutz) ως παράμετρο για την «Προτεινόμενη Επιλογή» υποδηλώνει ότι οι έμποροι ενδέχεται να πιέζονται να αγοράσουν αυτές τις υπηρεσίες για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί, αυξάνοντας το κόστος λειτουργίας τους και ευνοώντας την ίδια την Skroutz.
Υψηλές προμήθειες και διαχειριστικό κόστος: Για κάθε παραγγελία, ο έμπορος οφείλει να καταβάλλει προμήθεια (ποσοστό επί της τιμής πώλησης) και διαχειριστικό κόστος (σταθερό ποσό ανά παραγγελία, ανάλογα με την αξία, το βάρος, τον τόπο προέλευσης και παράδοσης), πέραν του ετήσιου κόστους συνδρομής. Αυτά τα κόστη, σε συνδυασμό και με το ετήσιο κόστος συνδρομής, μπορεί να περιορίζουν σοβαρά και δυσανάλογα τα περιθώρια κέρδους των εμπόρων υπέρ της Skroutz.
Χρόνος απόδοσης χρημάτων από παραγγελίες: Η απόδοση του τιμήματος των παραγγελιών στον έμπορο γίνεται με καθυστέρηση: 15 ημέρες για πληρωμές με κάρτα/δωροκάρτα/Skroutz Wallet/τραπεζική κατάθεση, έως 3 εβδομάδες για αντικαταβολές και 14 ημερολογιακές ημέρες από την παραλαβή της παραγγελίας από τον χρήστη για πληρωμές με δόσεις.
Οι καθυστερήσεις στην απόδοση των χρημάτων μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας για τις επιχειρήσεις, ειδικά για τις μικρότερες, οι οποίες ενδέχεται να χρειάζονται άμεση πρόσβαση στα έσοδά τους για να καλύψουν λειτουργικά έξοδα, αγορές αποθεμάτων κ.λπ.
Αυστηροί όροι για το «Ποσοστό Διεκπεραίωσης Παραγγελιών» και κυρώσεις: Οι έμποροι οφείλουν να διατηρούν Ποσοστό Διεκπεραίωσης Παραγγελιών ίσο με 90% (ή συγκεκριμένο αριθμό μη διεκπεραιωμένων παραγγελιών, ανάλογα με τον όγκο). Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η Skroutz δικαιούται να διακόψει προσωρινά ή οριστικά την παροχή πρόσθετων υπηρεσιών ή/και της Υπηρεσίας Skroutz Marketplace.
Όπως λένε νομικοί, ενώ η ανάγκη για ποιοτική εξυπηρέτηση είναι αυτονόητη, η άμεση διακοπή υπηρεσιών ή συνεργασίας μπορεί να είναι δυσανάλογη και καταστροφική για έναν έμπορο, ειδικά αν οι αστοχίες οφείλονται σε εξωτερικούς παράγοντες (π.χ., προβλήματα μεταφορικής εταιρείας, ανωτέρα βία) ή αν η Skroutz δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη τις συνθήκες.
Διαμοιρασμός δεδομένων: Η Skroutz αποκτά πρόσβαση και είναι ο νόμιμος κάτοχος εμπορικών και οικονομικών δεδομένων των εμπόρων και των πωλήσεών τους. Διατηρεί το δικαίωμα να τα διαβιβάζει έναντι αμοιβής ή δωρεάν σε τρίτα ενδιαφερόμενα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ακόμη και αν ο έμπορος έχει τη δυνατότητα να ζητήσει εξαίρεση.
Οι έμποροι χάνουν τον πλήρη έλεγχο των δικών τους δεδομένων πωλήσεων, τα οποία η Skroutz μπορεί να εκμεταλλευτεί εμπορικά, ακόμη και προς όφελος ανταγωνιστών των εμπόρων (αφού τα δεδομένα είναι ανωνυμοποιημένα ως προς την ταυτότητα του εμπόρου, αλλά μπορεί να αφορούν συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων). Η κατοχή και ανάλυση αυτών των δεδομένων παρέχει στη Skroutz ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, επιτρέποντάς της να κατανοεί καλύτερα την αγορά και να αναπτύσσει δικά της προϊόντα/υπηρεσίες ή να ευνοεί άλλους συνεργάτες, κάτι που έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο καταγγελιών και διεθνώς, σε μεγάλες πλατφόρμες όπως η Amazon.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
